Do Ministra Zdrowia
W sprawie refundacji niesterydowego leku na Atopowe Zapalenie Skóry (AZS, ang. atopic dermatitis), maści o nazwie handlowej Protopic 0,1% i 0,03% (substancja czynna tacrolimus)
Szanowny Panie Ministrze,
Piszemy do Pana w imieniu środowiska alergików, ludzi dotkniętych atopią, a w szczególności Atopowym Zapaleniem Skóry (AZS). W Polsce liczba ośób dotkniętych atopią jest znaczna, zważywszy, że na całym świecie na alergie pod różną postacią choruje około 20% populacji, co daje 1,2 miliarda osób, a liczba ta rośnie. Atopowe Zapalenie Skóry, jest bardzo przykrym schorzeniem o podłożu genetycznym. Jest to choroba o słabo rozpoznanej genezie, w której głównym czynnikiem wywołującym jest alergia, swoista nadwrażliwość organizmu na różnego rodzaju substancje pochodzące ze środowiska zewnętrznego. AZS, z reguły współwystępuje z astmą oskrzelową. Pojawia sie zwykle w pierwszych miesiącach życia. U części przypadków objawy AZS łagodnieją wraz z wiekiem lub ustępują do postaci wymagającej jedynie stałej, intensywnej pielęgnacji tzw. skóry atopowej. Jednak u części osób Atopowe Zapalenie Skóry nasila się i rozwija do postaci przewlekłej. Choroba ta niezwykle obniża jakość życia. Jest związana ze stale występującym świądem, sączącymi sie zmianami na skórze (ranami), które często przechodzą we wtórne infekcje bakteryjne skóry. Przy ostrym przebiegu AZS, leczenie wiąże się z koniecznością okresowych hospitalizacji lub leczenia w domu z pomocą osoby drugiej. W średnio nasilonym AZS, występuje zwykle konieczność regularnego zaleczania nasilających sie stale zmian skórnych, co nie raz również oznacza okresowe (od kilku dni, czasem do kilku tygodni) wyłączenie z aktywnego życia, pracy, codziennego funkcjonowania.
Obecne standardy w leczeniu AZS: Leczenie obejmuje przede wszystkim stosowanie leków sterydowych (kortykosterydów), używanych zewnętrznie i wewnętrznie. Skutki uboczne wieloletniego używania tych leków odczuwa wiekszość z nas. Rozstępy skóry od pewnego momentu uniemożliwiają dalsze leczenie kortykosterydami, a leki te stosowane wewnętrznie powodują jeszcze wieksze spustoszenia w organizmie: wrzodziejące stany zapalne układu pokarmowego, osteoporoza, otyłość, ryzyko cukrzycy, jaskra - żeby wymienić część z nich. Alternatywą dla terapii sterydowej jest agresywna immunosupresja, w tym przypadku doustne stosowanie Cyklosporyny. Taka terapia również nie jest rozwiązaniem na długi okres czasu, bowiem w przypadku AZS, jej stosowanie zwykle wiąże się z nawracającymi, wtórnymi infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi, zmuszającymi do przerwania takiego leczenia (pomijając negatywny wpływ na nerki, ciśnienie tętnicze i wątrobę). Pozostałe rodzaje terapii (leki antyhistaminowe, leki sedatywne, naświetlania PUVA i odczulanie) mają charakter wspomagający - nie dają długotrwałych efektów w leczeniu AZS - ich znaczenie jest marginalne. Przewlekły charakter AZS nie pozostaje bez wpływu na psychikę chorych - w Polsce brakuje dostępnej opieki psychologicznej dla chorych na AZS, co w innych krajach Europy jest standardem leczenia.
Od niespełna 6 miesięcy w Europie, w tym w Polsce jest dostępny niesterydowy lek Protopic (Tacrolimus - maść), w stężeniach 0,1% oraz 0,03%. Jego skuteczność w leczeniu Atopowego Zapalenia Skóry jest na poziomie skuteczności maści sterydowych, a można odważyć sie na stwierdzenie, że z praktycznego punktu widzenia tj. przewlekłego stosowania, nie powoduje ten lek prawie żadnych skutków ubocznych. Na całym świecie, środowiska medyczne okrzyknęły Protopic przełomem w leczeniu Atopowego Zapalenia Skóry. Uważa się, że lek ten powinien wyprzeć stosowanie kortykosterydów, które od tej pory powinny być zarezerwowane wyłącznie do krótkoterminowego stosowania, zaleczania wyjątkowo ostrych stanów w AZS.
Producent leku, firma Fujisawa, ustaliła na Europę cenę maści Protopic na poziomie ok. 50 Euro za tubę o pojemności 30g. W polskich realiach, przy wykupie leku na receptę oznacza to cenę 230 pln (cena z apteki w Warszawie). Dla większości chorych jest to niebotycznie wysoka cena za przewleklą kurację - chorzy nie realizują recept na Protopic, albo lekarze ich po prostu nie przepisują.
Dla chorych na ciężką postać AZS, maść Protopic jest alternatywą dla dotychczasowych sposobów leczenia objawów choroby. Jest to jednak alternatywa wyłącznie dla wybranych - osób z niezwykle zasobnym portfelem, albo słabym AZS.
I tu jest paradoks - większość ludzi z atopią ma lekkie lub średnio nasilone AZS - u tych pacjentów koszt leczenia Protopikiem, tylko nieznacznie przekracza obecny koszt leczenia przy użyciu maści sterydowych i to tylko w początkowym okresie stosowania - bowiem, przy użyciu maści Protopik stosunkowo szybko przechodzi się do leczenia podtrzymującego, przy kórym zużycie leku jest niewielkie. Potwierdzają to badania kliniczne.
Osób z ostrym przebiegiem Atopowego Zapalenia Skóry, czyli tych najbardziej potrzebujących leczenia maścią Protopic jest stosunkowo niewiele - tym gorzej dla nich, bo zdaje się, że jak na razie jedyny skuteczny i bezpieczny lek, który mógłby być stosowany u nich przewlekle, z dobrym efektem, pozostaje dla nich nieosiągalnym luksusem, a u tej grupy osób, jest to kwestia determinująca możliwość normalnego funkcjonowania na codzień.
Obliczyliśmy, że gdyby chora, dorosła osoba chciała leczyć się Protopikiem, to przy zajęciu zmianami 80-90% powierzchni skóry, dużym nasileniu i współwystępującej zwykle erytrodermii - osoba taka musiałaby wydawać miesięcznie 2160zł - to bardzo oszczędna wersja - 3 tubki 30g na tydzień po 180zł (średnia cena maści kortykosterydowej to 20-30 pln), podczas gdy w większości aptek, jak sie okazuje cena przekracza 200 pln (mimo zapewnień ze strony Fujisawa-Polska, że cena nie przekroczy 200 pln). Jeśli chciałoby się stosować lek zgodnie z zaleceniami producenta, firmy Fujisawa - to w początkowym okresie leczenia należałoby zużywać ok. 4 tubek na tydzień, co daje koszt 2880zł - to absurdalnie wysoka cena za leczenie!!! Absurdalnie wysoka, realna, miesięczna cena za zdrowie dla osoby dotkniętej Atopowym Zapaleniem Skóry.
Należy dodać, że intensywne użycie maści Protopic jest konieczne zwykle przez okres 4-8 tygodni lub krócej, taki czas wystarcza na zaleczenie najbardziej dotkliwych zmian na skórze. Po tym okresie następuje leczenie podtrzymujące, w którym chory nie musi już zużywać, tak dużej ilości leku - jednak nadal wydanie miesięcznie kilkuset złotych na 2-3 niewielkiej pojemności tubki maści (30g) przekracza możliwści większości z nas.
Refundowanymi obecnie lekami używanymi do leczenia objawów AZS są sterydy i Cyklosporyna. Są to leki o silnych, negatywnych skutkach ubocznych. Niszczą zdrowie, o czym niejeden chory na AZS (i nie tylko na tę chorobę) mógł sie przekonać. Zaników skóry w zgięciach rąk, nóg i na szyi nic nie cofnie. Sterydy poniekąd nasilają naszą chorobę, przyczyniając się do ciągłych, zwykle coraz silniejszych nawrotów choroby. Większość z nas stale, od dawna ich używa, bo musi. Podobnie jest z leczeniem za pomoca Cyklosporyny.
W rezultacie wciąż wydajemy pieniądze (tym samym Skarb Państwa) na leczenie, które nie przynosi długotrwałych rezultatów.
Panie Ministrze, zwracamy się z gorącą prośbą o refundację maści Protopic. Dla wielu z nas oznaczać to będzie ogromne podniesienie jakości życia, a wręcz powrót do niego.
Załączniki:
- Opinie od lekarzy z całej Polski nt. skuteczności niesterydowej maści Protopic
- Kopie artykułów nt. badań klinicznych skuteczności stosowania maści Protopic 0,1% i 0,03% u chorych na AZS
- List otwarty z podpisami chorych osób oraz rodziców dzieci chorych na Atopowe Zapalenie Skóry (AZS), zgromadzonych na internetowych forach wymiany doświadczeń (należy wymienić te fora)
- List otwarty z podpisami chorych osób oraz rodziców dzieci chorych na Atopowe Zapalenie Skóry (AZS), zebranych na oddziałach dermatologii i w poradniach dermatologicznych