Skóra jest to zewnętrzna powłoka ciała, która oddziela organy wewnętrzne od środowiska zewnętrznego.
Podstawowymi funkcjami skóry są:
- termoregulacja
- ochrona przed napływającymi z zewnątrz szkodliwymi bodźcami zarówno fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi
- funkcja czuciowa - w skórze znajdują się receptory pozwalające na odbiór bodźców zewnętrznych w zakresie dotyku, ciepłoty, bólu i świądu
- ochrona narządów wewnętrznych człowieka przed uszkodzeniami mechanicznymi
- zatrzymywanie bakterii i wirusów z otoczenia
- wydzielanie potu i łoju za pomocą odpowiednich gruczołów
- wytwarzanie struktur keratynowych – włosów, paznokci
- czynność resorbcyjna (wchłanianie przez skórę)
W atopowym zapaleniu skóry zmiany dotyczą tylko naskórka, dzięki czemu przy powstaniu korzystnych warunków bardzo szybko się goją.
Naskórek
Naskórek jest zewnętrzną, wodoszczelną warstwą skóry. Zbudowany jest z nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Podstawową masę naskórka tworzą keratynocyty – komórki nabłonkowe. Jego podstawową funkcją jest oddzielenie wewnętrznych tkanek ciała od środowiska zewnętrznego. Naskórek posiada dwie warstwy: rogową i podstawową. Zmiany skórne w atopowym zapaleniu skóry dotyczą tylko naskórka. Naskórek z czasem rogowacieje i łuszczy się.
Warstwa podstawna
Warstwa podstawna składa się ze ściśle do siebie przylegających żywych komórek cylindrycznych. Komórki te regularnie dzielą się mitotycznie na pół. Część dolna zostaje na swoim miejscu, górna przesuwa, wędruje na powierzchnię aby się złuszczyć – ten proces to keratynizacja naskórka. Komórki z czasem tracą jądro i przechodzą do warstwy rogowej. Proces ten w przypadku zdrowej skóry zajmuje około 28 - 30 dni.
Warstwa podstawna zawiera również melanocyty, które produkują melaninę. Pomiędzy komórkami warstwy podstawnej znajdują się także komórki Langerhansa i komórki Merkla (receptory dotyku).
Warstwa rogowa
Jest to najgrubsza warstwa naskórka – składa się z kilku (do 12) rzędów komórek wielobocznych. W warstwie rogowej naskórek ulega rogowaceniu, tzn. obumiera i złuszcza się. Proces ten polega na wytwarzaniu i wydzielaniu przez komórki rogowe substancji zwanej keratyną.